Signaleer werkstress en stimuleer werkgeluk

We gaan allemaal anders om met (werk)stress. De manier waarop je geneigd bent om te gaan met stress noemen we een coping stijl. Coping stijlen kunnen houvast geven tijdens stressvolle, moeilijke omstandigheden en tegenslagen. Iedereen kiest onbewust één of meerdere coping stijlen om met de stressor(en) om te gaan. De één kiest bijvoorbeeld voor het vermijden van de problemen door afstand te nemen, de ander zoekt zijn heil in het gebruik van verdovende middelen zoals alcohol of drugs.

Coping stijlen

In tabel 1 staan zeven veel voorkomende coping stijlen en de keuze die binnen een coping stijl kan worden gemaakt. Er is namelijk altijd een effectieve manier én een niet effectieve manier om met stress om te gaan. Die laatste kan ervoor zorgen dat je in een negatieve spiraal of nog grotere problemen belandt. De keuze die hierin wordt gemaakt is essentieel voor het verloop van de situatie. Als je als werkgever weet wat de verschillende coping stijlen zijn, kun je ze gebruiken om werkstress te signaleren en niet effectieve uitingen ombuigen naar effectieve uitingen.

Tabel 1: Coping stijlen

Werkstress signaleren

Het signaleren van (werk)stress begint altijd met observeren. Als een werknemer last heeft van stress is dit op verschillende manieren op te merken: van een onverzorgd uiterlijk en afnemend enthousiasme tot vaker te laat komen. Hoe eerder je signalen herkent en ze terugkoppelt naar de werknemer, hoe beter je uitval kunt voorkomen.

Handvaten bij het signaleren van stresssignalen zijn lichamelijke uitingen, zoals een gespannen houding, hoge hartslag, hoofpijnklachten en vermoeidheid. Mentaal kun je merken dat iemand snel afgeleid, vergeetachtig en minder efficiënt is. Op emotioneel vlak kan de werknemer prikkelbaar, rusteloos en snel emotioneel zijn. En ook gedragsmatig kunnen zaken opvallen, zoals veel of juist weinig eten tijdens de pauzes, uitstelgedrag of meer en vaker roken.

Aanpak bij stresssignalen

Zie je één of meerdere signalen bij een werknemer voorbijkomen, vraag dan eens hoe het gaat en koppel je observaties ‘subtiel’ terug. Erger voorkomen begint eigenlijk altijd met een goed gesprek; denk mee in mogelijkheden om de situatie te verlichten en (werk)stress te verminderen. Het is belangrijk om stressoren die jij of de werknemer kunt beïnvloeden aan te pakken en stressoren die jullie niet kunnen beïnvloeden te accepteren. Gebruik je kennis over coping stijlen en probeer samen de effectieve manier van omgang met de stressor na te streven.

Daarnaast is het wenselijk om de positieve momenten te accentueren. Je wilt bestaande energiebronnen vergroten en extra energiebronnen toevoegen. Energiebronnen zijn bijvoorbeeld: autonomie in je werk, coaching, sociale steun, feedback, betrokken worden, waardering en ontplooiing. Als werkgever kun je dit stimuleren door regelmatig complimenten te geven en werknemers verantwoordelijkheden en vertrouwen te geven.

Tips voor werkgeluk:

Als je precies weet wat de werkstress veroorzaakt, kun je dit gericht aanpakken en oplossen. Soms ligt dit echter buiten je macht of weet je niet precies wat de stress veroorzaakt. Daarvoor hebben we een aantal algemene tips op een rijtje gezet die voor iedereen met (te)veel werkstress kunnen helpen:

• Onderbreek je werk regelmatig en stimuleer dit ook onder je collega’s. Om ervoor te zorgen dat je het ook echt doet kun je bijvoorbeeld een app installeren die regelmatig een reminder geeft om even te bewegen. Een voorbeeld hiervan is de app Stand up.
• Breng zoveel mogelijk afwisseling in de werkzaamheden.
• Stimuleer bewegen. Bied sportmogelijkheden aan als werkgever en organiseer sportieve uitjes.
• Neem je collega’s mee voor een lunchwandeling.
• Ga eens wandelend vergaderen: organiseer een weeting.
• Ook (rustgevende) muziek heeft vele voordelen tegen stress.
• Moedig bewust ontspannen aan, geef werknemers de mogelijkheid om ergens te mediteren of ademhalingsoefeningen te doen (dit is gelijk een leuke onderbreking van het werk).
• Voer een vitaliteitsgesprek met collega’s en sta eens stil bij je huidige leefstijl en gewoontes.

Het herkennen van werkstress en de coping stijl(en) van je werknemers geven je de mogelijkheid om actief in te zetten op preventie om werkstress te voorkomen en werkgeluk te stimuleren!

Kunnen wij je helpen?

Onze deskundigen zitten boordevol ideeën en tips om je hierbij te helpen. Onze bedrijfsarts Joost Hummelink ging afgelopen maandag in gesprek met Karien van Gennip, Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) over werkstress en de preventie van een burn-out. Aanleiding van het panelgesprek is de Week van de Werkstress. Benieuwd naar hoe de bedrijfsarts hierbij kan helpen? Luister mee naar zijn verhaal in de video.